WEB SİTE YERELLEŞTİRME
Web Sitesi Yerelleştirme
Web site yerelleştirme hizmeti yaygınlaşmadan önce web siteleri çoğunlukla tek bir yerel dilde tasarlandığı ve çevirilerinse ancak geliştirilmelerden sonra eklendiği bilinirdi. Bu yöntem genellikle sıkı teslim tarihlerine yetişmek, zamandan tasarruf etmek için kullanılırdı. Zamanla bu yaklaşımın yerelleştirmeyi yavaşlatması sebebiyle maliyetleri arttırdığı görüldü. Çünkü eklenen her sayfa, sadece çeviri hatası değil herhangi bir hata için bile daha büyük bir potansiyel yaratıyordu. Ancak çağımızın “dijital çağ” hâline gelmiş olması, global bir dil olarak kabul edilen İngilizce dilindeki içeriklere ulaşmak isteyen kitleler için web site yerelleştirme hizmetini oldukça önemli bir noktaya getirmiş ve bu sektörü nihayetinde günümüzdeki konumuna taşımıştır (Lokalise, 2024). Günümüzdeki yeri göz önünde bulundurulduğunda web sitesi yerelleştirmenin, belirli bir kitlenin yalnızca diline ve kültürüne değil aynı zamanda alışkanlıklarına da uygun düşecek şekilde yapılması hedeflenen bir uyarlama süreci olduğu görülebilir. Dolayısıyla web site yerelleştirmesinin salt dil odaklı bir hizmet olmadığını söylemek mümkün.
Web site yerelleştirmesinde hem teknik hem de kültürel birikim oldukça büyük bir öneme sahiptir. Bu birikimlerin doğru bir şekilde bir araya getirilmesi ve kullanılması yerelleştirme sürecinde oldukça faydalı olacaktır. Bunun için renkler, şekiller, görseller, grafikler, ikonlar, semboller (hatta emojiler), para ve ölçü birimleri gibi UX (User Experience) ve UI (User Interface) faktörlerini her bölgeye göre ayrı ayrı değerlendirmek gerekir; yani kısaca çevirmen, bu unsurların kültürel algılara göre değişebileceğini mutlaka göz önünde bulundurmalıdır. Bütün bunları doğru tespit edebilmek için çeviri sürecinden önce kitle profilinin detaylıca incelenmesi oldukça büyük bir önem arz eder. Ancak yanlış analiz sonucu yapılan yanlış uyarlamaların istenmeyen sonuçlara sebebiyet verebileceğini unutmamak gerekir. Örneğin Batı kültürlerinde şans, doğa, tazelik, bahar, çevre bilinci, zenginlik gibi temaları çağrıştıran yeşil renk, Endonezya’da yasaklı bir renktir. Hatta bu renk doğu kültürlerinde sadakatsizlik anlamına dahil gelebilmektedir (Dijital Tercüme).
Anlaşılacağı üzere UX hakkında bilgi edinme konusunda en büyük rol çevirmenlere düşüyor. Ancak bu yerelleştirmelerin entegrasyonu için öncelikle kullanıcı arayüzünün (UI) uygun bir şekilde geliştirilmesi beklenir. Özellikle tasarım aşamasında çok dilli tasarımı hesaba katmak ve böylece farklı dillerde çalışan esnek bir düzen geliştirmek oldukça önemlidir. Çünkü bu sayede yatay metin genişlemesine (örn. Almanca %35’e kadar genişleyebilir) veya daralmasına (örn. İsveççe genellikle daralır); ya da dikey genişleyen Çince, Japonca gibi Latin alfabesi dışındaki alfabelere de uyum sağlanmış olur (Lokalise, 2024).
Web sitesi yerelleştirme kapsamında uygulanabilecek stratejilerden en önemlisi ve Türkçede Arama Motoru Optimizasyonu olarak ifade edilen SEO (Search Engine Optimization), Google gibi arama motorlarında web sitelerinin daha üst sıralarda görünmesi için yapılan tüm teknik ve stratejik çalışmaların genel adı olarak bilinir. Farklı ülkelerde aynı konu için farklı arama terimleri kullanılabileceğinden; kullanıcıların ait oldukları bölgede arama esnasında kullandığı anahtar kelimelerin ve bu kelimelerin çevirilerinin özellikle dikkate alınması beklenir. Örneğin Kanada Fransızcası ve standart Fransızca arasında yazım ve kelime anlamında büyük farklılıklar bulunmaktadır. Bu sebeple yerel pazardaki insanların kullanabileceği ifadelerin bölge profili incelemesini kapsamlı bir şekilde gerçekleştiren dijital pazarlama ve SEO uzmanlarıyla birlikte çalışılarak optimize edilmesi son derece faydalı olacaktır (Dijital Tercüme). Kısaca bu optimizasyon, reklam ve dijital kampanyalar olmadan dahi bir web sitesine başarılı bir şekilde entegre edildiğinde kullanıcıların ilgili siteye daha kolay ulaşmasını sağlar ve böylece organik trafiği artırmış olur. Bu sebeple bu hizmet, hem orijinal dildeki hem de yerelleştirilmiş bir web sitesi için büyük önem taşır. Ancak bu stratejinin SEO’nun üç ana alanında da uygulanması beklenir (Orbita, 2022).
- 1. On-Page SEO (Site içi SEO): Açıklamalar, başlık etiketleri ve içerik kalitesi gibi unsurların optimize edilmesini kapsar.
- 2. Teknik SEO: Site hızı, site yapısı ve mobil-masaüstü uyumluluğu gibi teknik detayları içerir (Google Arama Merkezi, 2025).
- 3. Off-Page SEO (Site dışı SEO): Diğer sitelerden alınan backlinkler ve site içinden başka platforma yönlendirme gibi sayfa dışı etkenleri kapsar (Orbita, 2022).
Görüldüğü üzere web sitesi yerelleştirme oldukça karmaşık bir süreçtir. Bu sebeple önde gelen makine çevirisi sağlayıcıları zaman zaman hızlı bir şekilde pazara girmeyi hedefleyen şirketler için güçlü bir seçenek olabiliyor. Ancak bu sağlayıcıların doğru çıktılarının yadsınamaz bir oranda az olması sebebiyle ilerleyen süreçte müşterilerle daha derin, daha kişisel bir düzeyde bağlantı kurmak arzusuyla makine çevirisi, yüksek kalitede içerik pazarlamayı mümkün hâle getirmek için mutlaka “insan dokunuşu”nu zorunlu kılacaktır. Dolayısıyla web site yerelleştirme projelerinde zaten fazlasıyla zor olan bu süreci kolaylaştırmak üzere dilbilimci veya çevirmen, geliştirici, tasarımcı, yerelleştirme yöneticisi, QA mühendisi ve pazarlamacı gibi uzman kişilerin bir ekip bünyesinde bir araya gelmesi beklenir. Bu sayede son derece doğru ve bağlama uygun kelimelerle ortaya çıkacak olan içerik; doğal bir şekilde okunacak, yerel kitlede yankı uyandıracak ve nihayetinde organik arama trafiğini arttıracaktır. (Weglot, 2025).
Kısacası bu yazıda web sitesi yerelleştirmenin yalnızca dil ve kültür engellerini aşmakla kalmadığını söylemek mümkün. Çünkü doğru yerelleştirme entegrasyonu için gerektirdiği kültürel, dilsel ve teknik ihtiyaçlar sürecin ne kadar aşamalı olduğunu ve koordinasyon gerektirdiğini açıkça gösteriyor. Dolayısıyla web site yerelleştirme hizmetinin zaman, uğraş ve bütçe gerektiren bir hizmet olduğunu söyleyebiliriz.
Hazırlayan
Nazra Nur Demir
KAYNAKÇA
Sempeak. (t.y.). SEO (Search Engine Optimization). Sempeak. https://www.sempeak.com/seo
Orbita. (2022). SEO Nedir? Nasıl Yapılır? Orbita.
Aguilar, R. (2025). How to conduct website localization: Step by step guide. Weglot Guides. https://www.weglot.com/guides/website-localization
Pereverzevs, A. (2024). How to do website localization in 7 steps. Lokalise. https://lokalise.com/blog/website-localization/
Dijital Tercüme. (2022). Web sitesi yerelleştirmesi (Website Localization). Dijital Tercüme. https://www.dijitaltercume.com/blog/web-sitesi-yerellestirmesi-website-localization/
Google Arama Merkezi. (2025). SEO Starter Guide [Temel Seçim Kılavuzu].
